دانلود تمام صفحات این نسخه
صفحه 1 : صفحه اول
صفحه 2 : سیاسی
صفحه 3 : اقتصاد
صفحه 4 : اجتماعی
صفحه 5 : سیاسی
صفحه 6 : ورزشی
صفحه 7 : بین الملل
صفحه 8 : فرهنگ و هنر
صفحات روزنامه + PDF
انتخاب روزنامه :
جستجو بر اساس تاریخ
|
|
|
نگاهی به رویداد‌ها و جشنواره‌های مختلفی که با هدف ترویج سرود در موسیقی کشور برگزار میشود
اعتلای موسیقی با سرود
فرزانه غلامی‌تبار: «سرود» یکی از مهم‌ترین بخش‌های موسیقی ایرانیان محسوب میشود که اجرای صحیح و مناسب آن ضمن تاثیرگذاری بر روند این هنر، موجب اعتلای موسیقی کشور میشود به طوری که ایرانیان در طول تاریخ با بهره‌گیری از ادوات موسیقی در مناسبت‌های مختلف بهترین بهره را از سرود برده‌اند. با پیروزی انقلاب اسلامی، سرود در اواخر دهه 50 و دهه 60 در اوج خود قرار داشت اما از دهه 70 با گسترش سایر گونه‌های موسیقی، وضعیت سرود در بدترین شرایط ممکن خود قرار گرفت و این اوضاع تا اواخر دهه 80 ادامه داشت تا اینکه از اواخر دهه 80، نهادها و سازمان‌های مختلف در پی سرمایه‌گذاری و حمایت از گروه‌های مختلف سرود در کشور برآمدند که نتیجه آن تولید صدها سرود باکیفیت در مضامین انقلابی، اسلامی و ارزشی بوده است که این روال همچنان با قدرت ادامه دارد.
در این میان نباید از نظر دور داشت تمام این اتفاقات تحت تاثیر بیانات و تاکیدات مهم مقام معظم رهبری درباره اهمیت «سرود» رخ داده است، از این رو نگاهی کوتاه به بخشی از بیانات ایشان درباره سرود می‌اندازیم: «سرعت و فراگیری عمومی سرود از همه انواع شعری بیشتر است و سرود مانند هوای تازه و بهاری در جامعه نفوذ می‌کند؛ بنابراین باید با تولید سرودهای خوب و ترویج مناسب آنها، کمبود و خلأ موجود در این عرصه را برطرف کرد. امروز نسبت به گذشته اشعار زنده و برجسته‌ای همچون شعر درباره فلسطین، یمن، بحرین، دفاع‌مقدس، شهدای غواص، شهدای مدافع حرم یا مظلومیت مجاهدانی همچون شیخ زکزاکی شیخ مظلوم، شجاع و مصمم نیجریه گفته میشود اما متأسفانه این شعرهای مؤثر و روحیه‌بخش، بخوبی ترویج و منعکس نمی‌شود و در این باره کوتاهی و کم‌کاری وجود دارد. در مجموع ما امروز به سرود نیاز داریم. سرود نوعی از شعر بسیار پرتأثیر است؛ از همه انواع شعر اثرگذاری‌اش بیشتر است. اگر سرود مناسبی متناسب وضع زمان داشته باشیم که جوان‌ها در جاهای مختلف مثل اردو، کوهنوردی، اجتماعات و راهپیمایی ۲۲ بهمن بخوانند، تکرار اینها گسترش معارفی است که به آنها نیاز داریم. زود هم اثر می‌گذارد، فرهنگ‌سازی می‌کند، سطح هم نمی‌شناسد؛ از سطوح بالای معرفتی تا عامه مردم را به‌سرعت فرامی‌گیرد».
اما یکی از معضلات همیشگی حوزه‌های مختلف هنری کشور تعدد برپایی جشنواره‌های موازی هنری است؛ جشنواره‌های پرشماری که توسط بخش خصوصی و بخش حاکمیتی و دولتی با رنگ و لعاب‌های مختلف برگزار میشود و شاید در خیلی از مواقع جز هدر دادن بودجه‌ها کارایی خاصی ندارند. بدون‌شک جشنواره‌ها و رویدادهای موسیقایی یکی از همین موارد است که طی سال‌های اخیر از این آفت در امان نمانده است. درباره جشنواره‌های موسیقی باید گفت سال‌هاست جشنواره موسیقی فجر با تمام فراز و نشیب‌هایی که دارد در ایام دهه فجر برگزار میشود اما براستی این جشنواره هیچ‌گاه نتوانسته آنطور که باید آیینه تمام‌نمای موسیقی کشور باشد و به لحاظ داشتن خلاقیت در ارائه بخش‌های مختلف و برنامه‌ریزی از ضعف‌های اساسی و بسیاری رنج می‌برد که عدم برنامه‌ریزی برای ترویج و حمایت از «سرود» تنها یکی از ده‌ها نکته منفی جشنواره موسیقی فجر است که متاسفانه جدیدترین دوره آن هم در دولت سیزدهم، همانند دوره‌های پیشین در خنثی‌ترین حالت ممکن برگزار شد، آن هم در شرایطی که با گذشت بیش از 6 ماه از آغاز به کار وزارت ارشاد دولت سیزدهم، همچنان ریل‌گذاری و سیاست‌های موسیقی دولت روحانی با همان کادر دولت دوازدهم در دولت جدید ادامه دارد و اهالی موسیقی همچنان با نگرانی و البته مشتاقانه در انتظار وعده‌های تحولگرایانه وزیر ارشاد دولت سیزدهم در حوزه موسیقی بویژه جشنواره موسیقی فجر هستند که با تکمیل بخش‌های مختلف و تزریق ایده‌های گوناگون، جشنواه موسیقی فجر را به بالاترین کیفیت ممکن برساند تا به معنای واقعی شاهد رویدادی شایسته جشن اهالی موسیقی برای سالروز پیروزی انقلاب اسلامی باشیم.
از سوی دیگر یکی از آسیب‌های مربوط به پرداختن نهادهای مختلف به «سرود» نگاه پروژه‌محور جشنواره‌زده برخی نهادها به این مقوله است؛ نگاهی که بیشترین آسیب را به مقوله «سرود» وارد کرده است اما در این میان برپایی لیگ سالانه سرود در کشور یکی از متفاوت‌ترین رویدادهای هنری کشور را رقم زد. شاید در روزهای ابتدایی سال 1400 که صحبت از لیگ کشوری سرود به میان آمد خیلی‌ها تصور نمی‌کردند این رویداد در ماه‌های پایانی سال 1400 طبق جدول زمانبندی به کار پایان دهد. بیش از 700 گروه سرود در رده سنی نوجوانان و جوانان طی یک سال با اجراهای متعدد با یکدیگر به رقابت پرداختند آن هم در شرایطی که کوچک‌ترین وقفه‌ای در برپایی نخستین لیگ سراسری سرود در دوران سخت کرونا به میان نیامد.
درباره مزایای برپایی موفق و منظم نخستین دوره لیگ سراسری سرود نکات بسیاری می‌توان گفت اما در این میان باید به نکته مهم اشاره کرد؛ برگزاری این لیگ با حضور 700 گروه سرود، شاید چیزی حدود 20 هزار نوجوان و جوان عضو این گروه‌های سرود را درگیر سرودهای با مضامین ارزشمند در طول یک سال کرده است که این مساله ضمن تزریق روحیه شادابی و انرژی به این تعداد نوجوان و جوان فعال در حوزه موسیقی، موجب اعتلای کیفی سرودها با مضامین انقلابی و ارزشمند میشود.
***
تشکیل «تیم ملی سرود» در ۱۴۰۱
مراسم پایانی نخستین دوره لیگ سرود مرکز موسیقی مأوا بعد از ظهر جمعه بیست‌ونهم بهمن‌ماه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پردیس تئاتر تهران برگزار شد. احسان خداپرست، قائم‌مقام مرکز موسیقی مأوا در این مراسم ضمن قدردانی از دست‌اندرکاران برگزاری لیگ سرود بیان کرد: در سال ۹۵ اصلی‌ترین ماموریتی که مجموعه مأوا از رئیس سازمان هنری- رسانه‌ای اوج دریافت کرد این بود که مأوا باید سرود را در کشور زنده کند. این گونه هنری با جریان‌سازی‌ای که در کشور ایجاد کرد تاثیرات زیادی را بر جا گذاشت. در برهه‌ای از زمان نیز دچار رخوت و رکود شد اما این شما نوجوانان عزیز بودید که در قالب گروه‌های سرود توانستید دوباره فضای الهام‌بخشی را در کشور ایجاد کنید. این شرایط در دوران سخت کرونا اوج گرفت و تبدیل به جریان امیدبخشی شد که باید به شما افتخار کرد. وی افزود: خوشبختانه در سال ۱۴۰۰ شاهد فعالیت‌های گسترده توسط مرکز موسیقی مأوا و مجموعه‌های دیگر هستیم. ما در مرکز موسیقی مأوا تلاش کردیم گروه‌های سرود کشور را زنده کنیم و امروز بسیار خوشحالیم که چنین رویکردی توانسته به عنوان یک جریان هنری خودنمایی کند. البته ما در اتاق فکری که حضور داشتیم تصمیم گرفتیم لیگ سرود را طراحی کنیم تا در این چارچوب سرود فقط به مناسبت‌ها و اتفاقات خاص محدود نشود و این جریان به عنوان یک هنر مردمی معرفی شود. طبیعتا در این چارچوب مشکلات و موانع زیادی هم داریم اما آنچه صورت گرفته تلاشی برای احیای موضوع سرود بوده که به واسطه عزیزان من صورت گرفته است.
قائم‌مقام مرکز موسیقی مأوا در پایان صحبت‌های خود تصریح کرد: ان‌شاءالله سال ۱۴۰۱ مرکز موسیقی مأوا اقدام به راه‌اندازی تیم‌ملی سرود خواهد کرد که جزئیات آن در روزهای آینده به صورت مشروح اعلام خواهد شد. لازم می‌دانم از جانب خودم و همکارانم در مرکز موسیقی مأوا تشکر ویژه‌ای داشته باشم از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که به سرود اهمیت داده و در این برنامه حضور پیدا کردند.
محمد معتمدی، خواننده موسیقی ایرانی هم در این مراسم بیان کرد: به هر حال من هم کار خودم را با حضور در گروه‌های سرود آغاز کردم و امروز که می‌بینم شما عزیزان با چه شور و عشقی در حوزه سرود فعالیت می‌کنید بسیار لذت می‌برم. ما در آن روزگار گروه‌ها و ارکسترهای حرفه‌ای نداشتیم و امکانات ما بسیار ناچیز و در حد دستگاه کیبورد بود که به ما برای حضور در این مجموعه‌ها انگیزه می‌داد. بنده حتی در این زمینه دوستانی دارم که اکنون در حوزه حرفه‌ای حضور دارند اما ورود آنها از همین گروه‌های سرود بود.
وی افزود: حضور در گروه‌های سرود تمرین با هم بودن بویژه در گروه سنی نوجوان است که می‌تواند تاثیر عمیقی روی شخصیت‌سازی فرد داشته باشد. همین فرزندان برومند در آینده می‌توانند با اتکا به اعتماد به نفسی که از حضور در صحنه به دست می‌آورند در حوزه‌های مختلف اجتماعی حضور موثری داشته باشند؛ حضوری که من امروز در چشم‌ها و حس و حال‌شان می‌دیدم که چه انرژی‌ای دارند و می‌توانند در آینده افراد تاثیرگذاری باشند. در پایان مراسم از بین نزدیک به ۷۰۰ گروه موسیقایی یک گروه به عنوان قهرمان و ۲ گروه به عنوان گروه‌های دوم و سوم لیگ سرود برگزیده شدند.
ارسال به دوستان
تبادل شدید آتش طی 3 روز اخیر در منطقه«دونباس»
جنگ در شرق اوکراین
گروه بین‌الملل: آمریکا برخلاف ادعاهای خود درباره حمله قریب‌الوقوع روسیه به اوکراین، دولت کی‌یف را به آغاز جنگ در این کشور واداشته است. شواهد متعدد حاکی از آن است که 120 هزار نظامی اوکراینی منطقه دونباس را از غرب و شمال محاصره کرده و در حال گلوله‌باران خطوط مقدم نیروهای جدایی‌طلب روس‌تبار و مناطق مسکونی دونتسک و لوهانسک هستند.
ارتش 120 هزار نفره تا بن دندان مسلح اوکراین که در این منطقه کوچک متمرکز شده، متشکل از چند هزار نیروی شبه‌نازی از گروه رایت سکتور با همراهی نیروهای نظامی خصوصی شرکت آمریکایی آکادمی (بلک‌واتر سابق) تحت فرماندهی مستقیم یوکام (مرکز فرماندهی ارتش آمریکا در اروپا) و تحت آموزش بیش از 100 مستشار آمریکایی و انگلیسی قرار دارد و اخیرا با پیشرفته‌ترین تجهیزات غربی مسلح شده است. حملات ویران‌کننده‌ای که از پنجشنبه گذشته به ۲ استان روس‌نشین لوهانسک و دونتسک با حدود 2.5 میلیون نفر جمعیت شده، اگرچه اغلب به شکل نیابتی و غیرمستقیم بوده اما حکایت از آن دارد که دولت کی‌یف توسط یک اراده بزرگ‌تر برای راه‌اندازی یک جنگ خونین در این مناطق چسبیده به مرزهای جنوب غرب روسیه تحریک میشود. تنها شنبه گذشته 59 مورد نقض آتشبس میان نیروهای مردمی مدافع دونتسک و لوهانسک و ارتش اوکراین گزارش شد که مجموع موارد نقض آتشبس از زمان توافق مینسک در سال 2016 را به بیش از 2 هزار مورد رساند.
موج اصلی حملات اما با انفجار مهیب خط انتقال گاز روسیه به اوکراین در اطراف شهر لوهانسک و سپس انفجار یک پمپ‌بنزین در مرکز این شهر آغاز شد که مقامات محلی هر دوی آنها را تروریستی اعلام کردند. روز شنبه نیز یک خودرو در مرکز شهر دونتسک منفجر شد.
بر اساس شنیده‌ها ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین بزودی به ارتش دستور حمله گسترده به منطقه دونباس را خواهد داد. به همین دلیل مقامات جمهوری‌های خودخوانده دونتسک (DPR) و لوهانسک (LPR) با تخلیه دسته‌جمعی حدود 40 هزار غیرنظامی به منطقه همسایه‌شان در استان روستوف در روسیه، همه مردان 18 تا 55 سال را که توان داشته باشند برای دفاع از این ۲ منطقه بسیج کرده‌اند. به گفته فرماندهان نیروهای مدافع مردمی، خطوط مقدم از هفته گذشته هزاران بار هدف خمپاره‌های ارتش اوکراین قرار گرفته است. کی‌یف هم ادعاهایی مشابه دارد با این تفاوت که ساکنان دونباس تحت محاصره نظامی ارتش اوکراین قرار دارند. روند حملات نظامیان اوکراینی دیروز هم ادامه یافت. به گزارش الجزیره، صدای چندین انفجار قوی در محله‌های شمالی و غربی شهر دونتسک شنیده شد.
همزمان رویترز فیلم گلوله‌باران شهر دونتسک را منتشر کرد و برخی منابع امنیتی خبر دادند در گلوله‌باران شدید مناطق شرقی اوکراین، ۲ سرباز کشته و ۴ نفر زخمی شدند. نماینده جمهوری خودخوانده دونتسک در «مرکز مشترک نظارت و هماهنگی آتشبس» اعلام کرد این منطقه از ۶ محور گلوله‌باران شده است.
به گزارش خبرگزاری نووستی، اداره پلیس مردمی لوهانسک دیروز اعلام کرد ۲ غیرنظامی در نتیجه تلاش نیروهای مسلح اوکراین برای نفوذ به حوالی روستای پیونرسکویه در فاصله 7 کیلومتری از مرز با روسیه جان خود را از دست دادند. در این حمله چندین خانه در روستا نیز در آتش سوخت. در دونتسک نیز ۳ ناحیه مسکونی توسط ارتش اوکراین هدف قرار گرفته است.
طبق اعلام وزارت دفاع جمهوری خودخوانده دونتسک، روز یکشنبه یک گروه خرابکار تروریستی که قصد داشت پست‌های برق، خطوط لوله گاز و دیگر تأسیسات زیربنایی منطقه را منفجر کند، تحت محاصره قرار گرفت.
* خبرنگاران هم هدف هستند
یک شبکه تلویزیونی محلی در جمهوری خودخوانده دونتسک (DPR) دیروز ادعا کرد خبرنگارانش توسط نظامیان اوکراینی هدف قرار گرفتند. به گزارش یونیون تی‌وی، این حادثه در روستای ساخانکا در منطقه تحت کنترل نیروهای جدایی‌طلب رخ داده است. اگرچه به گفته «نیکولای چرکاشین» رئیس این شبکه، خبرنگارانش توانستند سالم از منطقه درگیری بگریزند.
در مقابل شبکه سی‌ان‌ان مدعی شد تیم خبری‌اش در منطقه دونباس به همراه دیگر خبرنگاران خارجی که روز شنبه در یک کاروان وزیر کشور اوکراین و چند نماینده مجلس را در نزدیکی خط مقدم همراهی می‌کردند، هدف شلیک خمپاره قرار گرفتند اما به کسی آسیبی نرسید.
* نقض توافق آتشبس مینسک
کرملین اعلام کرده عمیقا نگران شعله‌ور شدن اوضاع در اوکراین است و اوضاع را از نزدیک زیر نظر دارد. آمریکا نیز مدعی است روسیه پس از رد درخواست‌هایش مبنی بر لغو درخواست اوکراین برای پیوستن به ائتلاف نظامی ناتو، به دنبال بهانه‌ای برای جنگ است.
یک منبع دیپلماتیک به رویترز گفت سازمان امنیت و همکاری اروپا روز شنبه حدود ۲ هزار بار نقض آتشبس بین نیروهای اوکراینی و مناطق خودمختار شرق این کشور ثبت کرده که نشان‌دهنده افزایش بی‌سابقه تنش‌هاست.
«سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه دیروز در این باره گفت: «طی ۲ روز گذشته نیروهای اوکراینی از سلاح‌هایی برای هدف قرار دادن منطقه خودمختار دونباس استفاده کرده‌اند که طبق توافق مینسک به کار بردن آنها ممنوع است».
او دولت اوکراین را به نادیده گرفتن مفاد توافق آتشبس مینسک و همچنین مأموریت سازمان امنیت و همکاری اروپا برای نظارت بر آتشبس در شرق اوکراین متهم کرد.
لاوروف تاکید کرد: «اتحادیه اروپایی و اعضای پیمان نظامی ناتو به درخواست‌های ما در زمینه ضمانت امنیتی در شرق اروپا توجهی ندارند».
پاسخ تاریخی وزارت خارجه روسیه به شولتز: آلمان سابقه بدی برای مضحکه نسل‌کشی دارد!
اظهارات صدراعظم آلمان در کنفرانس امنیتی مونیخ درباره اوضاع شرق اوکراین، به یادآوری یک رسوایی رسانه‌ای برای ژرمن‌ها ختم شد.
اولاف شولتز روز شنبه در نشست مونیخ گزارش‌ها مبنی بر احتمال نسل‌کشی هزاران غیرنظامی روس‌تبار در منطقه دونباس اوکراین را رد کرد. او حتی به تمسخر بیانیه هفته گذشته رئیس‌جمهور روسیه پرداخت که پس از دیدار شولتز از کرملین منتشر شد و حملات نظامیان اوکراینی به شهروندان شرق این کشور را به منزله نسل‌کشی دانسته بود.
صدراعظم آلمان گفت: «این ادعا پوچ است و پوتین می‌خواهد استدلال کند در دونباس چیزی شبیه نسل‌کشی وجود دارد که واقعا مضحک است».
واکنش روس‌ها با دستمایه تاریخی به این سخنان اما خود تبدیل به یک واکنش تاریخی شد. به گزارش تاس، در بیانیه وزارت خارجه روسیه درباره سخنان شولتز آمده است: «با توجه به تجربه تاریخی آلمان در ارتکاب جنایات و گسترش ایدئولوژی نژادپرستانه، این اظهارات غیرقابل قبول است. این جایی نیست که رهبران آلمان مسائل مربوط به نسل‌کشی را مسخره کنند».
کنایه وزارت خارجه روسیه به صدراعظم آلمان در حقیقت فلاش بکی تلخ به قتل عام مردم دونباس در شرق اوکراین در فاصله سال‌های 1941 تا 1944 در جریان جنگ دوم جهانی توسط ارتش هیتلر با همدستی گروه‌های نازی اوکراینی محسوب میشود.
آلمان نازی پس از اشغال جمهوری اوکراین شوروی متعاقب جنگ خونین کی‌یف، یک حکومت اشغال مدنی تحت عنوان رایخس‌کومیساریات اوکراین در این منطقه برپا کرد که نازی‌های عمدتا متعلق به مناطق غربی این کشور نیز در اداره آن به ژرمن‌ها کمک می‌کردند.
بر اساس اسنادی که به سازمان ملل ارائه شده، نازی‌ها در جریان اشغال اوکراین 3 تا 4 میلیون شهروند روس، اوکراینی، لهستانی و تاتار را با روش‌های مختلف قتل عام کردند.
موضوع اما به همین جا ختم نمی‌شود. پس از جنگ دوم جهانی نیز دولت‌های آلمان غربی و آلمان فدرال در کنار دولت آمریکا بارها به مناسبت‌های مختلف از گروه‌های دست راستی نونازی اوکراین در مقابل شوروی، دولت مستقر اوکراین و اینک روس‌تباران این کشور حمایت کرده‌اند. در جریان براندازی دولت کی‌یف در سال 2014 که به انقلاب -یا کودتای- میدان مشهور شد، بخش اعظم نیروهای میدانی مخالف رئیس‌جمهور ویکتور یوشنکو را اعضای گروه‌های نو نازی و نژادپرست سفیدبرترپندار تشکیل می‌دادند که از علائمی مانند صلیب شکسته و سلام‌های هیتلری و کلاهخودهای ارتش آلمان نازی استفاده می‌کردند و پوسترهایی نژادپرستانه علیه روس‌ها، یهودیان، مسیحیان غیرارتدکس و مسلمانان به اهتزاز درآورده بودند.
با تشکیل کابینه جدید اوکراین، این نیروهای راست‌گرا که تحت عنوان کلی رایت سکتور (جناح راست) عمدتا در غرب این کشور فعالیت می‌کردند به بهانه مبارزه با نفوذ روس‌ها، مورد حمایت مستقیم آمریکا و اتحادیه اروپایی قرار داشتند که در قالب حزب اسووبودا به پارلمان و دولت راه یافتند.
پاییز گذشته، پوتین رئیس‌جمهور روسیه در حالی که در جلسه شورای جامعه مدنی و حقوق بشر این کشور صحبت می‌کرد، بیان کرد آنچه در دونباس می‌گذرد بسیار یادآور هدف قرار دادن غیرنظامیان است. او همچنین تاکید کرد روس‌هراسی نخستین گام در راه نسل‌کشی مردم دونباس توسط ارتش اوکراین است. بر اساس برآوردهای سازمان ملل از زمان اعلام استقلال جمهوری‌های خودخوانده دونتسک و لوهانسک، بیش از 13000 تن از مردم این دو استان شرقی اوکراین از جمله کودکان و غیرنظامیان مسن در درگیری‌ها کشته شده‌اند.
ارسال به دوستان
جهاد تبیین و ضرورت مقابله با یک ترفند
حامد شیخ‌پور*: «دزدی‌های آقایان، مملکت را به این روز انداخته!»؛ «بخوربخورهای فرزندان مسؤولان، کشور را به این وضع رسانده!»؛ «اختلاس، مملکت را بیچاره کرده!». اینها و مشابه اینها، جملاتی است که همه ما روزانه در تاکسی و میهمانی و محل کار، از افراد مختلف می‌شنویم. در «روان‌شناسی اجتماعی» به این پدیده به‌عنوان یک بیماری نگریسته میشود که می‌تواند انسجام و سرمایه اجتماعی را نابود کند. به همین دلیل، دشمن هم در هجمه تبلیغاتی خود علیه جمهوری اسلامی ایران، بیشترین سرمایه‌گذاری خود را بر روی این راهکار متمرکز کرده است.
طبق یک قاعده مورد بررسی در علوم شناختی، «تک‌عاملی نمایاندن مشکلات»، پاتوژن اصلی این بیماری است به این معنا که طراحان عملیات روانی حریف، در مجموعه عملیات‌های خود علیه اذهان عمومی داخل کشور، سعی می‌کنند به جای بررسی و پرداختن به صدها و بلکه هزاران دلیل مختلف در بروز مشکلات جاری، فقط روی یک، ۲ یا در نهایت چند عامل محدود تمرکز کنند و در مرحله دوم عملیات خود، با به‌کارگیری فرمول تکرار، حمله تدریجی و انعکاس مستمر، آن را در ذهن مخاطب خود حکاکی و مواد مدنظر خود را در مغز او ته‌نشین کنند؛ بدین ترتیب، مخاطب، هر مشکلی را که ببیند یا لمس کند، ناشی از همان یک یا در نهایت چند علت قلمداد خواهد کرد و ذهنش ناخودآگاه در مقابل دیگر گزینه‌های قابل بررسی، گارد خواهد گرفت.
این قاعده شناختی، از قاعده فشار در علم فیزیک گرفته شده است. در فیزیک گفته میشود مقدار فشار، با مساحت سطح، رابطه عکس دارد یعنی هر قدر سطحی وسیع‌تر باشد، مقدار فشار کمتر خواهد بود و برعکس. در قاعده شناختی «تک‌عاملی نمایاندن مشکلات» نیز همین فرمول به کار گرفته میشود و فشار تبلیغاتی، به جای گسترده شدن روی یک سطح وسیع از علل گوناگون، روی یک نقطه متمرکز میشود و با ایجاد سوراخ و شکنندگی ناشی از فشار متمرکز، کل سطح تحت فشار را تخریب می‌کند.
برای مثال، رسانه‌ها و بلندگوهای اجنبی -اعم از تلویزیون‌ها، سایت‌ها و کانال‌های مجازی- درباره مشکلات اقتصادی ایران، فقط روی یک گزاره، متمرکز هستند و آن را به قدری تکرار می‌کنند تا برای مردم جا بیفتد و آن گزاره این است که کل مشکلات اقتصادی فقط و فقط همین یک دلیل را دارد و برای رفع مشکل، باید همان یک دلیل را نفی و حذف کرد و آن یک دلیل هم چیزی نیست جز «نظام جمهوری اسلامی و مفاسد مالی مسؤولان آن»! بالطبع ذهن مخاطبی که روزی چند بار این ادعا را از چند رسانه مختلف می‌بیند و در گروه‌ها و کانال‌های مختلف می‌خواند و تکرار آن را هم از زبان برخی اطرافیان خود می‌شنود، ناخودآگاه تصور می‌کند لابد همه مشکلات کشور، ناشی از بخوربخورهای مسؤولان و فرزندان آنهاست و در ادامه، در ذهن خود با مقایسه وضعیت معیشتی افراد کمتربرخوردار با مضمون این گزاره، حق را به دشمن می‌دهد و اصالت حرف او را می‌پذیرد؛ حال آنکه حتی اگر چنین ادعایی درست هم باشد -که در موارد متعددی هم چنین بوده است- اما قطعا کل مشکلات اقتصادی، ناشی از «همین یک موضوع» نیست بلکه ده‌ها علت دیگر از جمله پذیرش و ترویج فرمول‌های غلط و غیربومی اقتصادی از سوی برخی اقتصاددانان و استادان دانشگاه، قانون‌گذاری‌های بعضا اشتباه، تمرکز، فعالیت و نفوذ سرویس‌های جاسوسی بیگانه علیه ایران، تشدید تحریم‌های اقتصادی و تجاری و مالی، تمایل برخی بانک‌های خصوصی به فعالیت‌های ربوی و ده‌ها و صدها دلیل دیگر، می‌تواند در ایجاد مشکلات اقتصادی برای کشور نقش داشته باشد؛ حال آنکه به علت دهه‌های متمادی هجوم تبلیغاتی علیه ذهن و روان آحاد جامعه، ذهن بسیاری از مخاطبان محتواهای تولیدشده از سوی حریف، توان پذیرش و پردازش علل مختلف برای یک معلول را ندارد.
در موارد متعدد دیگر نیز شاهد به‌کارگیری این ترفند از سوی حریف هستیم؛ برای مثال، درباره گسترش معضل بدحجابی در سطح جامعه، پاسخ بسیاری از افراد به این پرسش که چه عاملی باعث بروز این معضل شده، بلافاصله این است: «مردم به خاطر عملکرد مسؤولان، نسبت به دین بدبین شده‌اند».
علتی که در جای خود چه‌بسا درست هم هست اما این علت، فقط یک عامل از مجموعه عوامل مؤثر بر گسترش بدحجابی است؛ علل متعدد دیگری مانند تهاجم فرهنگی، رشد تمایل به تماشای فیلم‌ها و سریال‌های خارجی،گسترش روزافزون تولید تصاویر و فیلم‌های مبتذل و مستهجن و به تبع آنها رشد آمار طلاق و آسیب‌های اجتماعی گوناگون، کاهش پایبندی به اعتقادات دینی و سنتی در سراسر دنیا به عنوان یک کلان‌روند جهانی و ده‌ها عامل دیگر نیز در گسترش معضل بدحجابی نقش دارند که به علت خلع سلاح شدن بخشی از اذهان عمومی طبق قاعده «تک‌عاملی نمایاندن مشکلات»، ناخودآگاه از تحلیل علل و عوامل این مشکل، درمی‌مانند.
به نظر می‌رسد برای زمینه‌سازی مناسب به منظور اجرایی شدن فرمان «جهاد تبیین» که حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای رهبر حکیم انقلاب اسلامی در بیانات اخیرشان، از آن به عنوان یک فریضه قطعی و فوری نام بردند، مبارزه با قاعده شناختی «تک‌عاملی نمایاندن مشکلات» باید در اولویت دستور کار متخصصان و کارشناسان حوزه ارتباطات و مدیران رسانه‌های کشور قرار گیرد.
* سردبیر خبرگزاری فارس
ارسال به دوستان
خبرسازی رویترز برای جلوگیری از آبروریزی آمریکا
مهدی گرگانی: خبرگزاری رویترز که همواره یکی از بازوهای اصلی جنگ رسانه‌ای کشورهای غربی در مناسبات بین‌المللی است، اخیرا در گزارشی مدعی دستیابی به پیش‌نویس توافق ایران و گروه 1+4 شده و با تنظیم گزارشی که آشکارا محصول یک اتاق فکر «جنگ روانی» است و نه یک کار خبری، به دنبال پیشبرد بازی رسانه‌ای آمریکا و اروپا در مذاکرات است. اما هدف از این گزارش در بزنگاه مذاکرات احیای برجام و رفع تحریم‌های آمریکا چیست؟
1- هدف اصلی انتشار این گزارش که بازتاب زیادی نیز در رسانه‌های غربی داشت، پیوست رسانه‌ای به مواضع و اظهارات مقامات غربی برای شکل دادن به «بازی مقصرنمایی» در مذاکرات وین است. «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه در آخرین صحبت‌های خود تاکید کرد مذاکرات به اوج خود رسیده و اکنون زمان تصمیمات سیاسی در تهران است. اظهارات مشابهی را از سوی مقامات آلمانی و انگلیسی نیز طی روزهای اخیر شاهد بوده‌ایم. اصولا کلیدواژه «منابع آگاه» در خبرگزاری رویترز یک نوع بازی و خبرسازی درباره یک موضوع خاص است و هدف از آن تکمیل زنجیره و پازل نهایی بازیگران سیاسی است. این در حالی است که طبق شواهد موجود، ایران تصمیمات خود را گرفته و به طرف مقابل ابلاغ کرده و اکنون اتفاقاً توافق به تصمیمات سیاسی در واشنگتن گره خورده است.
2- تیم مذاکره‌کننده ایران از همان ابتدا با طرح و پلن مستحکم وارد مذاکره شده و بر خطوط قرمز ترسیم‌شده در تهران ایستادگی کرده است. مقاومت دولت فعلی ایران برای دستیابی به حق و حقوق خود در چارچوب برجام -که برخلاف رویه دولت قبل است- نه‌تنها باعث تعجب و سردرگمی طرف غربی شده بلکه به نظر می‌رسد در روزهای پایانی مذاکره دست خود را خالی‌تر از آنچه در ابتدای مذاکرات تصور می‌کرد یافته است. عصبانیت قانونگذاران مجلس نمایندگان و سناتورهای آمریکایی از روند مذاکرات که اخیرا در نامه‌ای به جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و هشدار درباره توافق با ایران نمود یافت، نشان‌دهنده این است که تیم ایرانی بخوبی از پس دفاع از خطوط قرمز ایران برآمده و طرف غربی تنها راه چاره برای حفظ آبروی ایالات متحده را در خبرسازی و انتشار اخبار جعلی از مذاکرات یافته است.
3- سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در واکنش به ادعاهای رویترز تاکید کرد توافق نهایی برای صدور مجوز بازگشت آمریکا به برجام با گزارش بی‌منبع تحریف‌شده‌ای که شایعه‌سازی کرده، بسیار متفاوت خواهد بود. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات نیز در حساب توئیتری خود تلویحا درستی این گزارش را رد کرد و نوشت: همزمان که به پایان مذاکرات نزدیک می‌شویم برخی مخالفان توافق در حال ایجاد فضای ناسالم و مسموم درباره مذاکرات هستند. برخی کارشناسان نزدیک به مذاکرات نیز گزارش رویترز را سراسر اشتباه و همراه با اطلاعات غلط می‌دانند و معتقدند این گزارش به سفارش «راب مالی» نماینده آمریکا حاضر در وین تنظیم و منتشر شده است تا از بار امتیازاتی که واشنگتن به طرف ایرانی داده بکاهد و وانمود کند آمریکا از مواضع خود عقب‌نشینی نکرده است! به عنوان مثال رویترز تلاش کرده مساله تبادل زندانیان را پیروزی تیم آمریکایی نشان دهد در حالی که این موضوع - اگر اتفاق بیفتد نیز- ارتباطی با مذاکرات وین ندارد و در چارچوب مسائل انسان‌دوستانه از طرف ایران دنبال میشود.
4- تغییر چند باره تیم مذاکره‌کننده آمریکایی از جمله خروج «ریچارد نفیو» از این تیم نشان‌دهنده سردرگمی و پریشانی گسترده طرف آمریکایی است که یکی از دلایلش عدم دستیابی به نتیجه دلخواه در مذاکرات است. شبکه «ان‌بی‌سی‌‌نیوز» در گزارشی با اشاره به خروج ریچارد نفیو از وین گفته، نفیو و رابرت مالی درباره مسیر مذاکرات هسته‌ای در وین اختلاف‌نظر دارند و به همین دلیل، دیگر در این سمت حضور نخواهد داشت. براساس گزارش منابع آمریکایی، یکی از دلایل این اختلافات مخالفت نفیو با دادن امتیازات بیشتر به ایران بوده است. از سوی دیگر خالی بودن دست بایدن در سیاست خارجی از جمله افتضاح خروج از افغانستان و همچنین مساله اوکراین کارشناسان را به این نتیجه رسانده است که بایدن به توافق با ایران بسیار نیازمند است و بعید نیست در این راه امتیازات زیادی به جمهوری اسلامی واگذار کرده باشد.
5- مجموعه این دلایل در کنار حال و هوا و فضایی که در وین حکمفرماست بیشتر نشان‌دهنده این است که آمریکا قافیه را باخته است و حالا تلاش می‌کند با بازی رسانه‌ای و ارائه اطلاعات غلط افکار عمومی آمریکا را درباره نتیجه مذاکرات گمراه کند.
ارسال به دوستان
رئیس جمهور امروز در سفری ۲ روزه به قطر سفر می‌کند «وطن‌امروز» دورنمای روابط تهران- دوحه در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و انرژی را بررسی کرد
دیپلماسی پر انرژی در قطر
سمیرا کریمشاهی: با گذشت بیش از یک سال از توافق عادی‌سازی روابط امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی و آشکار شدن نشانه‌های ادامه این روند توسط سران سعودی، فرصت حضور و نفوذ اسرائیل در منطقه خلیج‌فارس توسط حکام عرب فراهم میشود. سفرهای مکرر سران صهیونیستی به بحرین و امارات در هفته‌های اخیر - که بیشتر با محوریت نظامی و امنیتی بوده - بیش از گذشته نیاز به رصد اقدامات امنیت‌زدا و تنش‌آفرین اسرائیل در این منطقه را ضروری می‌کند. هر چند آنها با شعار تامین امنیت، پایگاه‌های جاسوسی خود را در حاشیه خلیج‌فارس مستحکم می‌کنند اما همان‌گونه که سیر حوادث منطقه هم نشان داده، امنیت جمعی جز با سازوکار بومی و مشارکت کشورهای خلیج‌فارس به دست نخواهد آمد.
مشخصا ایران در موضع اعلامی و اعمالی همواره راه‌حل امکان و توانایی تامین امنیت بدون دخالت بیگانگان را گوشزد کرده اما در برابر نقشه‌های اسرائیل برای خلیج‌فارس، ایران هم برنامه‌های خود به منظور محدود‌سازی فضای تحرکی این رژیم و افزایش هزینه حضورش در این منطقه را دنبال می‌کند. از ابعاد مهم آن، سطح روابط با همسایگان در خلیج‌فارس است که در ۲ بخش حفظ و عمق‌بخشی و ایجاد و بهبود کانال‌های ارتباطی می‌تواند ریل‌گذاری شود. سطح روابط با کشورهایی همچون عمان و قطر در دسته اول قرار می‌گیرد، با این تفاوت که عمان نزدیک به ۳ دهه است با اسرائیل روابطی دارد (بدون به رسمیت شناختن) و شاید بتوانیم آن را نخستین کشوری بدانیم که پای این رژیم را به خلیج‌فارس باز کرد اما قطر در کنار کویت جدیت بیشتری برای عدم شناسایی و برقراری روابطی مانند دیگر شیخ‌نشینان با اسرائیل دارد.
از این رو رابطه با قطر چه از حیث سیاسی و چه اقتصادی و حوزه انرژی حائز اهمیت است. با تشکیل دولت سیزدهم در ایران و توجه به پویایی دیپلماسی در سطح منطقه، قطر از جمله کشورهای مورد توجه دستگاه سیاست خارجی است. در کنار رایزنی‌های معمول دیپلماتیک، بعد از چند سفر وزیر خارجه قطر به تهران و سفر همتای ایرانی وی به دوحه در دی‌ماه، سفر امروز سیدابراهیم رئیسی به قطر، نخستین حضور رئیس دولت جدید ایران در خلیج‌فارس است. با توجه به اهمیت تقویت خط تهران-دوحه، روند روابط طرفین را در ادامه بررسی می‌کنیم.
* فراز و فرود یک رابطه
همواره میان ایران و قطر سطحی از روابط مطلوب برقرار بوده است. همکاری‌های اقتصادی بویژه در بخش انرژی و مشارکت در بزرگ‌ترین میدان گازی جهان یعنی پارس جنوبی/گنبد شمالی که منافع و تهدید مشترک میان ۲ کشور در خلیج‌فارس تعریف می‌کند، عامل مهم پایداری روابط دوجانبه است. اما همواره رخدادهای سیاسی می‌تواند سطح روابط کشورها را تغییر دهد و ایران و قطر هم از این امر مستثنا نبوده و نیستند. در دهه اخیر، مهم‌ترین اتفاق که سردی را وارد روابط طرفین کرد، بحران سوریه بود. قطر به همراه ترکیه و مدتی هم عربستان محور مقابل جبهه مقاومت را تشکیل دادند که مشخصا مهم‌ترین وظیفه قطر تامین مالی معارضان سوری بود. قرارگیری ایران و قطر در ۲ جبهه متقابل، اختلاف میان دوحه- تهران را پررنگ می‌کرد اما از سال 2013 در پی حمایت‌های سعودی از جریان‌های ضد اخوانی در کشورهایی که بهار عربی را رقم زده بودند، بویژه مصر که باعث سقوط مرسی شد، محور ترکی- قطری رو در روی محور سعودی- اماراتی قرار گرفت. این مساله در کنار آغاز فصل موفقیت‌های میدانی مقاومت در سوریه، باعث شد بار دیگر قطر به ایران نزدیک شود.
اما اوج این نزدیکی سال 2017 رقم خورد؛ زمانی که تنش‌های میان محور سعودی و قطر به بحران خلیج‌فارس تبدیل شد و ائتلاف به رهبری سعودی خواستار تحمیل 13 مورد به قطر از جمله کاهش ارتباط با ایران، عدم حمایت از اخوانی‌ها و برچیدن شبکه الجزیره بود و این کشور را تهدید به انزوا و تحریم کرد. نپذیرفتن زیاده‌خواهی‌های سعودی، تحریم قطر توسط کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به همراه مصر را رقم زد. در چنین وضعیتی ایران، ناجی قطر در محاصره شد. باز کردن حریم هوایی و بنادر ایران به روی قطر و همکاری در زمینه ارسال مواد غذایی سبب شد ایران بتواند قطر را از فروپاشی حتمی نجات دهد. سران قطری بارها اعلام کردند کمک‌های ایران در پی بحران 2017 را هیچ‌گاه فراموش نخواهند کرد.
ایران به منظور جلوگیری از بحران امنیت غذایی قطر، زمینه صادرات محموله‌های غذایی را فراهم کرد. صادرات ایران به قطر از حدود 60 میلیون دلار بین سال‌های 2016 تا 2017 به 250 میلیون دلار بین سال‌های 2017 تا 2018 افزایش یافت. قطر ایرویز موفق شد با استفاده از حریم هوایی ایران به فعالیت‌های خود ادامه دهد که برای ایران هم ارزآوری و پررنگ شدن اهمیت ژئوپلیتیکی‌اش را به همراه داشت. محاصره قطر توسط شورای همکاری خلیج‌فارس و واکنش ایران باعث شد تصور کاذب تهدید‌سازی ایران که آل‌سعود برای القای آن تلاش می‌کرد، نزد قطری‌ها فرو بریزد و آنها دریافتند تهدید آنی برای امنیت این کشور از همسایگان شورای همکاری خلیج‌فارس سرچشمه می‌گیرد، نه ایران. حمایت تهران از قطر در بحبوحه محاصره سه‌ونیم ساله، حسن‌نیت زیادی را در دوحه ایجاد کرد که تاثیر آن می‌تواند سال‌ها در شکل‌دهی روابط طرفین پررنگ باشد.
* پوست‌اندازی دوحه در نقشآفرینی
2021 را می‌توان سال موفقیت سیاسی دوحه نامید. در واقع پیروزی اصلی در همان روزهای ابتدایی 2021 برای قطری‌ها رقم خورد. نشست «العلا» در عربستان که گردهمایی سران شورای همکاری خلیج‌فارس بود، بالاخره به محاصره 4 ساله قطر پایان داد و این کشور بدون اینکه حتی یکی از 13 خواسته محور سعودی را برآورده کند، عقب‌نشینی محاصره‌کنندگان را جشن گرفت. دعوت و حضور شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی امیر قطر در نشست العلا باعث شد این نشست گردهمایی مصالحه و آشتی نام بگیرد. البته مشوق اصلی محور سعودی برای تن دادن به این عادی‌سازی روابط، دولت ترامپ و با نیت دور کردن قطر از ایران بود که به دلیل همان نتایجی که سال‌ها محاصره برای قطری‌ها رقم زد، آمریکا و عربستان در دستیابی به این هدف ناکام ماندند. اما این نحوه پایان دادن به محاصره، شکست سختی برای محور سعودی بود و قطر توانست جایگاه خود را در معادلات جنوب خلیج‌فارس بهبود ببخشد. یک روز پس از اجلاس، وزیر خارجه قطر توضیح داد توافق العلا تغییری در روابط خوب دوحه و تهران ایجاد نخواهد کرد.
از سویی بحران افغانستان از جمله اتفاقاتی بود که ارتقای جایگاه نقشآفرینی قطر را نشان داد. میزبانی از نشست‌های صلح افغانستان از یک طرف و برخورداری از سطحی روابط با تمام بازیگران درگیر در بحران افغانستان چه داخلی و چه خارجی از سوی دیگر باعث شد قطر به هاب مذاکره و چانه‌زنی بر سر افغانستان تبدیل شود. نزدیک به 2 دهه دوحه میزبان مذاکرات سه‌جانبه میان آمریکا، دولت وقت افغانستان و نمایندگان طالبان بود و نزدیک به یک دهه است نمایندگانی از طالبان به طور دائم در قطر مستقرند؛ موضوعی که باعث شده قطر سطحی از نفوذ را بر جریان طالبان داشته باشد. از همین رو بود که طی حوادث تابستان امسال در افغانستان از قطر به عنوان یکی از بازیگران اصلی خارجی یاد شد، به شکلی که حتی ترکیه برای نحوه ورود به بحران افغانستان از دوستان قطری خود مشاوره می‌گرفت. البته این به معنای حمایت قطر از طالبان نیست، بلکه دوحه تلاش دارد بیشتر به عنوان میانجی به ماجرای افغانستان ورود کرده و اعلام موضع خود در رابطه با این کشور را با تاکید بر صلح و ثبات در افغانستان تعریف کند.
انرژی از دیگر حوزه‌هایی است که تمرکز قطر بر آن باعث شده در نقشآفرینی این کشور موثر باشد و دوحه را به یکی از عناصر معادله‌ساز ژئوپلیتیک انرژی در جهان تبدیل کند. سرمایه‌گذاری قطر روی فناوری‌های نوین استخراج و انتقال انرژی، این کشور را به جایگاه بزرگ‌ترین صادرکننده گاز مایع در جهان رسانده است. به طوری که به اذعان کارشناسان یکی از دلایل استقبال گرم و صمیمی جو بایدن از امیر قطر در سفر اخیرش به آمریکا، این است که دولت بایدن قصد دارد در آینده‌نگری‌اش برای ماجرای اوکراین، بحران احتمالی سوخت اروپا را با همکاری قطر به منظور انتقال گاز به این منطقه جبران کند. اما استقبال گرم از امیر قطر روی دیگری هم دارد که پای مذاکرات هسته‌ای وین را وسط می‌کشد.
* مذاکرات وین
قطر همواره سعی داشته در میانه تنش تهران-واشنگتن موازنه در روابط خود را حفظ کند. از طرفی می‌داند اگر شوکی مانند 2017 به این کشور وارد شود، یاری مانند ایران در منطقه نخواهد یافت؛ حتی اگر ترکیه هم به کمک قطر بشتابد مانند 2017 نیازمند چراغ سبز ایران به منظور ایفای نقش ترکیه خواهند بود. از طرف دیگر سران قطری تمایل دارند در تعامل با کاخ‌سفید از دیگر همسایگان حاشیه خلیج‌فارس عقب نباشند.
قطری‌ها میزبان مقر فرماندهی مرکزی ایالات متحده در منطقه هستند، لذا هیچ گاه تمایل به بحرانی شدن میزان تنش میان آمریکا و ایران در سطح تقابل نظامی ندارند. ایران بارها در پی تحرکات اشغالگرانه آمریکایی‌ها در منطقه به دوحه و واشنگتن هشدار داده است که پایگاه‌های آمریکایی در خلیج‌فارس می‌تواند یک هدف احتمالی به منظور بازدارندگی تحرکات نظامیان اشغالگر در منطقه باشد. قطر از انتقال رخدادهای میان تهران-واشنگتن از نظامی به سیاسی استقبال می‌کند. با تغییر دولت در آمریکا، شیخ محمد آل‌ثانی، وزیر خارجه قطر اعلام کرد دوحه در حال کار روی راه‌های کاهش تنش میان تهران- واشنگتن از طریق یک فرآیند سیاسی و دیپلماتیک است. بلافاصله آل‌ثانی دیدار با «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی ایالات متحده و «رابرت مالی» نماینده ویژه در امور ایران و متقابلا رایزنی با طرف‌های ایرانی را آغاز کرد.
به جریان افتادن دوباره مذاکرات هسته‌ای، قطر را بر آن داشته تا از مزیت برخورداری از روابط مطلوب با ۲ طرف ایران و آمریکا استفاده کند. سران قطری اظهار امیدواری کرده‌اند چنین ظرفیتی را بتوان به عنوان تسهیل‌گری در مسیر رسیدن به توافق هسته‌ای به کار گرفت. وزیر خارجه قطر در تشریح برنامه‌های سفر امیر قطر به واشنگتن اشاره‌ای به موضوع مذاکرات هسته‌ای داشت که در گفتوگوی بایدن و امیر قطر مورد توجه قرار گرفته است. بویژه اینکه قبل از این سفر چندین تماس تلفنی میان تهران و دوحه برقرار شد. پیش از این هم در تابستان امسال وزیر خارجه قطر سفری از پیش اعلام نشده به تهران داشت که حدس و گمان جمعی به سمت ارتباط آن با مذاکرات وین رفت. او بتازگی در مصاحبه با الجزیره اعلام کرده است دوحه سخت در تلاش است که روی شکاف‌های میان ایران و آمریکا پلی بزند و دستیابی به توافق بسیار اهمیت دارد. قطر علاقه‌مند است به عنوان یک مهره تاثیرگذار در یکی از مهم‌ترین پرونده‌های روابط بین‌الملل بازیگری کند. چنین امری می‌تواند قطر را به رکن غیرقابل حذف معادلات آینده در منطقه و فرا‌منطقه تبدیل کند.
-------------------------------------
منابع
carnegieendowment.org/sada/83771
mei.edu/publications/us-iran-qatar-triangle
***
رابطه واقع‌گرایانه
گروه سیاسی: رئیس‌جمهور در شرایطی امروز به قطر سفر می‌کند که روابط سیاسی تهران-دوحه به بالاترین سطح خود رسیده است.
به گزارش «وطن‌امروز» مولفه‌ها و متغیرهای بسیاری در منطقه و سطح بین‌الملل در نزدیکی ایران و قطر نقش دارند اما مهم‌ترین آن به کاهش نقش و مداخله آمریکا در غرب آسیا به واسطه راهبرد کلان سیاست خارجی این کشور در مهار چین بازمی‌گردد. در چنین شرایطی پس از خروج ایالات متحده از افغانستان، سطحی از واقع‌گرایی بر کشورهای منطقه با هدف خودیاری حکمفرما شده است. در نتیجه شکل جدیدی از ترتیبات و ائتلاف‌ها در منطقه در حال شکل‌گیری است.
همچنین پیگیری سیاست منطقه‌گرایی و اولویت دادن به رابطه با همسایگان توسط دولت سیزدهم عامل دیگری است که فرصت‌های تازه‌ای برای کشورمان در متنوع تر کردن گزینه‌های دیپلماسی در اختیار ایران قرار داده و همزمان موجب ایجاد فرصت‌هایی برای برخی همسایگان برای اتکا به تهران به عنوان یک شریک قابل اعتماد و همراه در روزهای سخت شده است. این مساله برای دوحه پس از محاصره اقتصادی توسط عربستان سعودی و شرکایش یک بار بخوبی اثبات شده است.
با وجود آنکه طی چند ماه گذشته نگاه‌ها به دوحه بیشتر معطوف به نقش میانجیگرانه این کشور میان تهران و واشنگتن در مذاکرات وین بوده اما بسیاری از کارشناسان سفر حجت‌الاسلام رئیسی به قطر را از این حیث مهم و تاریخی قلمداد می‌کنند که یکی از جنبه‌های مهم آن حضور در اجلاس اوپک گازی و تقویت و مستحکم کردن مناسبات دوجانبه خواهد بود.
«اوپک گازی» مجمع کشورهای صادرکننده گاز است که ایران و روسیه، گینه استوایی، قطر، امارات عربی متحده، ونزوئلا، نیجریه، مصر، الجزایر، بولیوی و ترینیداد و توباگو در آن عضویت دارند و ایران به عنوان دومین کشور دارنده گاز، یکی از اعضای مهم آن محسوب میشود.
اهمیت موضوع انرژی زمانی پررنگ‌تر میشود که با بروز تنش‌ها در اوکراین و پس از سفر امیر قطر به آمریکا و ملاقات با جو بایدن، رسانه‌ها عنوان کردند واشنگتن در پی در نظر گرفتن نقش ویژه‌ای برای دوحه در تامین گاز اروپا به عنوان جایگزینی برای مسکو است.
پس از اتخاذ فعالانه دیپلماسی منطقه‌ای توسط دولت سیزدهم به اذعان سران کشورهای منطقه و همسایگان روابط و حجم مبادلات اقتصادی‌شان با ایران در همین مدت اندک افزایش یافته است. مناسبات ایران و قطر اما پس از انتخاب رئیسی به عنوان منتخب جمهور، در قالب رفت و آمدهای پرشمار دیپلماتیک طی 6 ماه گذشته خود را نشان داده است. در اویل مردادماه و پیش از مراسم تنفیذ ریاست‌جمهوری، وزیر خارجه قطر به تهران آمده و با رئیس‌جمهور منتخب دیدار و گفتوگو کرد.
خبرگزاری فرانسه درباره این سفر گزارش کرد «شیخ محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی»، وزیر خارجه قطر تنها چند روز بعد از بازگشت از واشنگتن، در سفری ناگهانی و از پیش تعیین نشده وارد تهران شد و با «حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی»، رئیس‌جمهور منتخب ایران دیدار کرد. در این گزارش همچنین آمده بود: سفر وزیر خارجه قطر به تهران در حالی انجام شد که چند روز قبل‌تر، او با «آنتونی بلینکن»، همتای آمریکایی خود دیدار کرده و براساس گزارشات منتشر شده، درباره مسائل منطقه‌ای بویژه افغانستان، ایران، سوریه و فلسطین با او گفتوگو کرده بود. آل‌ثانی در این گفتوگو بر لزوم نیاز فوری منطقه برای گفتوگوی آزاد و شفاف بین کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس و ایران به جهت رسیدن ثبات در منطقه تاکید کرده بود. رئیسی به عنوان رئیس‌جمهور منتخب نیز در دیدار با وزیر خارجه قطر به آل‌ثانی اطمینان داد کشورهای همسایه در لیست اولویت‌های دولت او قرار دارند. سطح تماس‌ها میان ۲ کشور سپس با سفر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به قطر در اواخر دی‌ماه ادامه پیدا کرد تا اینکه به دیدار مجدد وزیر خارجه و معاون نخست‌وزیر قطر در تهران در ابتدای بهمن انجامید. رئیس‌جمهور پنجشنبه 7 بهمن در دیدار محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی با اشاره به اهمیت همکاری‌های منطقه‌ای گفت: تعمیق روابط و هم‌افزایی بیشتر کشورهای همسایه می‌تواند امنیت‌ساز باشد. رئیسی با تاکید بر اهمیت سازوکارهای چندجانبه در تامین امنیت، بویژه در حوزه انرژی، تصریح کرد: لازم است هماهنگی و هم‌افزایی در سیاست‌های انرژی کشورهای تولیدکننده، حفظ و تقویت شود. رئیس‌جمهور اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوره جدید را توسعه و تعمیق روابط و همکاری با کشورهای منطقه و همسایه دانست و تاکید کرد: تهران همکاری‌های منطقه‌ای را به نفع صلح، امنیت و پیشرفت ملت‌های منطقه می‌داند و از آن استقبال می‌کند. رئیسی با اشاره به ظرفیت‌های همکاری تهران- دوحه در بخش‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی گفت: آمادگی داریم تمام زمینه‌های توسعه همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای را به نفع 2 ملت فعال کنیم. وی با بیان اینکه حضور بیگانگان در غرب آسیا ناامنی و نگرانی‌ها را افزایش می‌دهد، اظهار داشت: بیگانگان برای هویت و شخصیت ملت‌ها و دولت‌های منطقه احترام قائل نیستند و تصور می‌کنند کدخدای دنیا هستند؛ در حالی که آنها باید روحیه استکباری و خودبرتربینی را کنار گذاشته و هویت و فرهنگ ملت‌ها را به رسمیت بشناسند. ملت ایران همواره بر مواضع اصولی خود تاکید کرده و بدون توجه به خواست دشمنان با قوت مسیر پیشرفت را طی می‌کند؛ به نحوی که آمریکایی‌ها رسما اعلام کردند فشار حداکثری آنها نتیجه‌ای نداشته است. از سوی دیگر، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر نیز در این دیدار پس از بیان دعوت رسمی امیر قطر از رئیسی برای شرکت در اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز، اظهار داشت: قطر مصمم است تمام تلاش خود را برای افزایش سطح روابط با جمهوری اسلامی ایران در عرصه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی به کار گیرد و امیر قطر شخصا روند توسعه روابط بین ۲ کشور را پیگیری می‌کند. وزیر خارجه قطر افزود: قطر نیز درباره اینکه حضور نیروهای خارجی در منطقه آثار منفی دارد با ایران هم‌نظر است و معتقدیم کشورهای منطقه باید با اتکا به همکاری‌های منطقه‌ای مسیر صلح و پیشرفت را در پیش گیرند. این مقام قطری همچنین با انتشار تصاویری از ملاقاتش با رئیسی در صفحه توئیتر خود نوشت: امروز در تهران با رئیس‌جمهور ایران دیدار کردم و سلام شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی، امیر قطر را رساندم. در این دیدار درباره آخرین تحولات منطقه و برخی مسائل که ثبات منطقه را تضمین می‌کند، رایزنی کردیم.
ارسال به دوستان
آمار فوتی‌های کرونا پس از 5 ماه دوباره به بیش از 200 نفر در یک شبانه‌روز رسید 242 بیمار در 24 ساعت جان باختند
اُمیکرون مرگبار
آمار بستری کودکان ۲ برابر پیک قبلی است
آمار ابتلا و فوت ناشی از کرونا در یک هفته اخیر نسبت به هفته قبل ۲ برابر شده و افزایش چشمگیر فوتی‌ها در 24 ساعت منتهی به اول اسفندماه موجب نگرانی کارشناسان و مسؤولان نظام سلامت شده است.
به گزارش «وطن‌امروز»، سرعت شیوع اُمیکرون در ایران و جهان به واسطه کم‌توجهی مردم و ساده‌انگاری عمومی افزایش یافته است. همچنین در برخی کشورها از جمله ایران شاهد شیوع همزمان ۲ سویه اُمیکرون و دلتا هستیم، چراکه همچنان در تعداد قابل توجهی از مبتلایان و فوتی‌ها درگیری ریوی گزارش میشود.
با این حال، راهکارهای ساده‌ای برای مقابله همگانی با کرونا وجود دارد که متاسفانه از سوی تعداد قابل توجهی از مردم نادیده گرفته میشود. شست‌وشوی مستمر دست‌ها، استفاده از ماسک، رعایت فاصله اجتماعی و تزریق دوز سوم از سوی کارشناسان بهداشت و درمان در سراسر جهان به عنوان اصلی‌ترین راه‌های قطع زنجیره انتقال کرونا معرفی شده است.
مطابق آمار وزارت بهداشت، از زمان آغاز موج ششم کرونا در کشور، نمودار فوتی‌ها و بستری‌های کرونایی روند صعودی به خود گرفته و در هفته چهارم بهمن‌ماه تعداد موارد فوتی نسبت به هفته قبل از آن ۲ برابر گزارش شده است.
در یکصد‌و‌چهارمین هفته همه‌گیری کرونا در کشور تعداد بستری‌ها به 18 هزار و 860 نفر و تعداد بیماران فوت شده به 952 نفر رسیده، این در حالی است که تعداد موارد بستری در هفته ماقبل، 14 هزار و 392 نفر و تعداد فوتی‌ها 470 نفر بود که با مقایسه این اعداد می‌توان گفت آمار فوتی‌های اُمیکرون طی یک هفته حدود 2 برابر افزایش یافته است.
* تازه‌ترین آمار ابتلا و فوت
مطابق اعلام مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، در شبانه‌روز منتهی به یکم اسفندماه براساس معیارهای قطعی تشخیصی ۱۶ هزار و ۹۶۷ بیمار جدید مبتلا به «کووید-19» در کشور شناسایی و ۲ هزار و ۳۱۵ نفر از آنها بستری شدند. بر این اساس، مجموع بیماران «کووید-19» در کشور به ۶ میلیون و ۹۴۲ هزار و ۴۵۲ نفر رسید.
همچنین در این 24 ساعت، متاسفانه ۲۴۲ بیمار «کووید-19» جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۱۳۵ هزار و ۴۰ نفر رسید.
از سویی خوشبختانه تاکنون ۶ میلیون و ۴۸۹ هزار و ۹۲۰ نفر از بیماران بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند.
این در حالی است که ۴ هزار و ۵۳ نفر از بیماران مبتلا به «کووید-19» در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند.
همچنین تاکنون ۴۶ میلیون و ۶۲۰ هزار و ۲۷۷ آزمایش تشخیص «کووید-19» در کشور انجام شده است.
در حال حاضر ۳۳۷ شهرستان در وضعیت قرمز، ۶۴ شهرستان در وضعیت نارنجی و 47 شهرستان در وضعیت زرد قرار دارند و هیچ شهرستانی در وضعیت آبی قرار ندارد.
درباره آخرین آمار رسمی واکسیناسیون نیز اعلام شده است: تاکنون ۶۲ میلیون و ۱۵۱ هزار و ۶۷۸ نفر دوز اول، ۵۵ میلیون و ۱۰۰ هزار و ۶۹۷ نفر دوز دوم و ۲۲ میلیون و ۲۱۴ هزار و ۶۷۹ نفر دوز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به ۱۳۹ میلیون و ۴۶۷ هزار و ۵۴ دوز رسیده است. همچنین در شبانه‌روز یادشده ۳۱۹ هزار و ۳۹۶ دوز واکسن کرونا در کشور تزریق شده است.
* رعایت ۵۷ درصدی پروتکل‌های ضدکرونا در کشور
با وجود قرمز و نارنجی بودن 401 شهر کشور، همچنان رعایت پروتکل‌های بهداشتی چنگی به دل نمی‌زند و روی مرز ۵۷ درصد در حرکت است.
بر اساس اعلام معاونت بهداشت وزارت بهداشت، میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور از ۲۰ تا ۳۰ بهمن‌ماه، بالغ بر 57.12 درصد بوده است؛ آماری که نمی‌تواند در پیشگیری از انتقال کرونا آن هم با واریانت بشدت مسری اُمیکرون موثر باشد.
در عین حال میانگین میزان رعایت بهداشت فردی در اماکن عمومی استان‌های کشور در بازه زمانی ۱۳ تا ۲۷ بهمن ۱۴۰۰ بالغ بر 60.73 درصد بوده است. میانگین درصد رعایت پروتکل فاصله‌گذاری اجتماعی در اماکن عمومی استان‌های کشور 55.43 درصد بوده که بیشترین میزان رعایت مربوط به ادارات و سازمان‌ها با 85.36 درصد و کمترین میزان رعایت مربوط به مراکز ورزشی با 46.96 درصد بوده است.
همچنین طی این مدت 39 هزار و 107 مرکز از مراکز تهیه، توزیع، عرضه و فروش مواد غذایی، اماکن عمومی و واحدهای کارگاهی اخطار گرفته و به مراجع قضایی معرفی شده و هزار و 272 مورد از این مراکز پلمب شده‌اند.
* مدارس و مراکز پرورشی همچنان «تعطیل» نیستند
در شرایطی که کارشناسان و مدیران نظام سلامت خواستار محدود شدن آموزش حضوری در مدارس هستند و کودکان را عامل انتقال و انتشار اُمیکرون معرفی می‌کنند، مقامات آموزش‌و‌پرورش همچنان بر ضرورت آموزش‌های حضوری تاکید دارند(!)
سرپرست معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش‌و‌پرورش با اشاره به اینکه وزیر آموزش‌و‌پرورش تاکید دارد همه مدارس باز باشند و حتی سرکشی کنید که مدارس باز باشند، گفت: اینکه دانش‌آموز به مدرسه برود یا خیر، تابع شرایط بهداشتی است اما مدرسه بسته نیست. همچنین مراکز پرورشی، تربیتی، فرهنگی و اردویی باید باز باشند و تعطیل نیستند.
اصغر باقرزاده به اهمیت و جایگاه کانون‌های فرهنگی و تربیتی اشاره کرد و اظهار داشت: شرایط استفاده از مدارس و مراکز پرورشی تابع شرایط استان و مقتضیات موجود است. کانون‌ها را باید باز نگه داریم و چراغ‌شان با رعایت مسائل بهداشتی روشن باشد. حتی اگر یک نفر یک دقیقه‌اش را صرف کار تربیتی در کانون فرهنگی کند برنده است و سود کرده‌ایم. اگر کانون باز باشد، چه مجازی و چه حضوری می‌تواند کمک‌کننده باشد و این خواسته وزارتخانه است.
* روند افزایشی اُمیکرون در کودکان
رئیس مرکز طبی کودکان تهران با اعلام افزایش آمار مراجعه کودکان به دلیل کرونا و هشدار نسبت به این موضوع، بر ضرورت حضور نماینده‌ای از بیمارستان‌های کودکان در جلسات کمیته‌های تصمیم‌گیری پیرامون سلامت کودکان تاکید کرد.
دکتر رضا شروین بدو با اشاره به اینکه همچنان در پیک شیوع «کووید-۱۹» در میان کودکان هستیم، به ایسنا گفت: تعداد مراجعه‌کنندگان بالاست. در این بین هرچند عمده افراد درمان سرپایی می‌گیرند اما تعداد موارد بستری هم قابل توجه است؛ تا جایی که ۲ بخش و ۲ ICU را به بیماران «کووید-۱۹» اختصاص دادیم. به طور کلی روزانه حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ مراجعه سرپایی و حدود ۱۰ تا ۱۵ بستری جدید داریم، همچنین آمار بستری ۲ برابر پیک قبلی است.
وی افزود: اکنون حدود ۷۰ کودک بیمار بستری داریم که ۲۰ نفر آنها در بخش ICU هستند. علائم غالب در کودکان تب، سرفه، خروسک و در برخی موارد علائم گوارشی است. در کودکانی که بیماری زمینه‌ای دارند کرونا شدیدتر بروز پیدا می‌کند اما عمده کودکان با درمان سرپایی مرخص می‌شوند و درصد کمی منجر به بستری میشود.
فوق‌تخصص مغز و اعصاب کودکان تاکید کرد: در مرکز ما از نوزاد تا گروه سنی نوجوانان مراجعه و بستری داریم اما بیشترین تعداد مراجعه‌کنندگان بین سنین ۲ تا ۴ سال هستند.
وی درباره پروتکل‌های درمانی کرونا در کودکان اظهار داشت: در اکثر موارد درمان حمایتی انجام میشود و تزریق رمدسیویر در موارد نادر صورت می‌گیرد. طول دوره بهبودی کودکان نیز وابسته به شرایط مختلف از جمله وجود بیماری زمینه‌ای پیش از ابتلا به کروناست.
 ارسال به دوستان
دمای هوا تا ۱۰ درجه سانتیگراد در شرق و شمال شرق کشور کاهش می‌یابد
برف و باران در 21 استان
روز گذشته در بسیاری از نقاط کشور شاهد بارش‌های پراکنده بودیم و شدت بارش‌ها در شمال و شرق خوزستان، چهارمحالوبختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، کردستان، کرمانشاه، لرستان ایلام، زنجان و قزوین بود.
مطابق اعلام کارشناسان و مقامات هواشناسی، امروز و فردا شاهد کاهش دمای هوا تا ۱۰ درجه سانتیگراد در شرق و شمال شرق کشور خواهیم بود. همچنین پلیس راهنمایی و رانندگی با اشاره به بارش برف و باران در 21 استان، این روزها را زمان نامناسبی برای سفر دانست.
صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره وضعیت جوی در کشور اظهار داشت: با فعالیت سامانه بارشی در اول اسفندماه، در شمال غرب، غرب، جنوب غرب استان‌های ساحلی خزر و استان‌های واقع در دامنه‌های جنوبی البرز و دامنه‌های مرکزی و جنوبی زاگرس بارندگی گزارش شد.
وی افزود: در برخی نقاط واقع در شمال شرق، برخی نقاط مرکز و ارتفاعات جنوب شرق نیز شاهد بارش‌های پراکنده بودیم و شدت بارش‌ها در شمال و شرق خوزستان، چهارمحالوبختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، کردستان، کرمانشاه، لرستان ایلام، زنجان و قزوین بود.
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا ادامه داد: دوشنبه - امروز- بارش در شرق سواحل خزر، شمال شرق، شرق و جنوب شرق کشور رخ خواهد داد. همچنین در زاگرس مرکزی و جنوبی و برخی نقاط مرکز و جنوب کشور نیز بارش پراکنده رخ می‌دهد.
ضیاییان گفت: دوشنبه (امروز) شدت فعالیت سامانه بارشی در خراسان رضوی است و در نواحی مرکزی، شرق و جنوب شرق وزش باد شدید و در مناطق مستعد خیزش گردوخاک پیش‌بینی میشود. در این روز در استان‌های واقع در دامنه‌های جنوبی البرز مرکزی نیز وزش باد به نسبت شدید رخ می‌دهد. همچنین این سامانه بارشی سه‌شنبه - فردا - در شرق خراسان رضوی فعال خواهد بود و سپس از کشور خارج میشود.
ضیاییان با اشاره به کاهش دمای ۱۰ درجه‌ای در شرق کشور گفت: طی این مدت بارش در مناطق سردسیر و مرتفع به شکل برف است. دوشنبه و سه‌شنبه (۲ و ۳ اسفندماه) دمای هوا در شمال شرق و شرق کشور بین ۶ تا ۱۰ درجه کاهش می‌یابد. چهارشنبه و پنجشنبه (۴ و ۵ اسفندماه) نیز در بیشتر مناطق کشور جوی پایدار و در شهرهای صنعتی و پرجمعیت همراه با غبار محلی پیش‌بینی میشود.
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره وضعیت جوی تهران طی ۲ روز آینده نیز اظهار کرد: آسمان تهران برای دوشنبه نیمهابری تا ابری و گاهی بارش پراکنده و وزش باد شدید و بتدریج کاهش ابر با حداقل دمای ۵ و حداکثر دمای ۱۴ درجه سانتیگراد و برای روز سه‌شنبه نیمهابری و گاهی وزش باد با حداقل دمای ۵ و حداکثر دمای ۱۵ درجه سانتیگراد پیش‌بینی میشود.
* زمان مناسبی برای سفر نیست
همچنین رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهنمایی و رانندگی از بارش برف و باران در ۲۱ استان کشور خبر داد و اعلام کرد این ایام زمان مناسبی برای سفر نیست.
وی تصریح کرد: با توجه به وضعیت جوی و بارش‌ها در این چند روز لازم است رانندگان و مسافران توجه داشته باشند که این ایام زمان مناسبی برای سفر نیست و اگر قصد هر نوع سفر غیرضروری دارند، آن را به زمان دیگری موکول کنند.
سرهنگ احمد شیرانی، رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهنمایی و رانندگی درباره وضعیت جوی جاده‌های کشور نیز اظهار داشت: در حال حاضر بارش برف و باران در برخی از محورهای استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، لرستان، همدان، زنجان، قزوین، البرز، مازندران، سمنان، تهران، مرکزی، اصفهان، چهارمحالوبختیاری، کهگیلویه‌وبویراحمد و فارس گزارش شده است. در برخی محورهای استان‌های گیلان، قم، ایلام و خوزستان نیز شاهد بارش باران هستیم.
وی با اعلام شماره ۱۲۰، از رانندگان و مسافران خواست قبل از آغاز سفر و برای اطلاع از آخرین وضعیت جوی و ترافیکی جاده‌ها حتما با این شماره تماس بگیرند.
ارسال به دوستان
گزارش «وطن‌امروز» از جلسات علنی و غیرعلنی مجلس شورای اسلامی درباره بودجه 1401
چکش‌کاری بودجه در بهارستان
گروه اقتصادی: دیروز مجلس شورای اسلامی در ۲ نوبت به صورت علنی و غیرعلنی به موضوع بودجه سال آینده کشور پرداخت. به گزارش «وطن‌امروز» در جلسه صبح و غیرعلنی مجلس که با حضور مهرداد بذرپاش، رئیس کل دیوان محاسبات، علی صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی، مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه و حسین طائب رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برگزار شد، نکات و ملاحظاتی درباره ماندن یا نماندن ارز ترجیحی طرح شد. سیدنظام‌الدین موسوی، سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس در تشریح این جلسه گفت: در ابتدای این جلسه ورود به بررسی گزارش کمیسیون تلفیق درباره لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ جهت هماهنگی نگاه‌ها و گفت و شنود بین نمایندگان مجلس و نمایندگان محترم دولت شکل گرفت. نماینده مردم تهران در مجلس تصریح کرد: در جلسه امروز (دیروز یکشنبه) رؤسای کمیسیون‌های اقتصادی، برنامه و بودجه، کشاورزی، انرژی و جهش تولید مجلس شورای اسلامی هم صحبت کردند. همچنین ۶ نفر از نمایندگان هم به قید قرعه انتخاب شده و نگاه و دیدگاه‌های خود را درباره روند بودجه و دغدغه‌هایی که نمایندگان به وکالت از مردم و افکار عمومی دارند، مطرح کردند. وی ادامه داد: همچنین از طرف دستگاه‌های امنیتی و نظارتی هم نکاتی در این جلسه مطرح شد. رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نگاه کارشناسی دستگاه امنیتی را در این نشست مطرح کرد. رئیس دیوان محاسبات کشور و همچنین رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی هم دیدگاه کارشناسی خود را درباره روند بودجه و موضوع ارز ترجیحی مطرح کردند. موسوی با تاکید بر اینکه در این جلسه غیرعلنی در حقیقت بنای بر نتیجه‌گیری به صورت رای‌گیری وجود نداشت، افزود: در این نشست گفت و شنود و تبیینی درباره حذف ارز ترجیحی بود تا بین مجلس و دولت به یک هماهنگی و نزدیکی نظری برسیم. این نماینده مردم در مجلس یازدهم درباره آنچه رئیس مجلس شورای اسلامی به عنوان جمع‌بندی این نشست مطرح کرده است، اظهار کرد: ضرورت هماهنگی دولت و مجلس درباره لایحه بودجه و وضعیت ارز ترجیحی و تاکید مجلس بر اینکه اتخاذ هرگونه تصمیم در رابطه با ارز ترجیحی باید به گونه‌ای باشد که در اجرای آن حتما نظام حمایتی و معیشتی مردم در نظر گرفته شود و به گونه‌ای تراز شود که به سبد معیشت مردم مشکلی وارد نشود از جمله موارد جمع‌بندی رئیس مجلس در این جلسه بود. موسوی در پاسخ به پرسشی پیرامون اینکه چرا درباره حذف ارز ترجیحی در کمیسیون تلفیق جمع‌بندی نشده، یادآور شد این موضوع در کمیسیون تلفیق بررسی شده و رقمی بالغ بر 9 میلیارد دلار برای آن در نظر گرفته شده است اما این نشست به منظور گفتوگوی جدی میان دولت و مجلس در این رابطه برگزار شد، چراکه دولت کماکان بر حذف ارز ترجیحی اصرار دارد و معتقد است لایحه بودجه بر این مبنا تنظیم شده است اما در کل باید فضا را به سمتی ببریم که در صورت هرگونه تصمیم‌گیری درباره ارز ترجیحی، معیشت مردم بویژه نظام حمایتی برای دهک‌های پایین و اقشار کم‌درآمد جامعه با مشکل مواجه نشده و معیشت آنها تضمین شود. وی در ادامه افزود: دولت نیز در این نشست تاکید کرد آمادگی لازم را درباره تامین معیشت اقشار کم‌درآمد جامعه در صورت حذف ارز ترجیحی دارد و مابه‌ازای تغییر وضعیت ارز ترجیحی را در قالب یارانه نقدی یا بن کالا به آنها پرداخت خواهد کرد.
* سهم ۴۰ درصدی صندوق توسعه ملی از صادرات نفت
مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال 1401 با بند «الف» تبصره یک این لایحه درباره تعیین سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت موافقت کرد.
مطابق بند «الف»، سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت، میعانات گازی و خالص صادرات گاز 40درصد تعیین میشود. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است در طول سال و متناسب با وصول منابع، بلافاصله نسبت به واریز این وجوه و سهم 14.5 درصد شرکت ملی نفت ایران از کل صادرات نفت خام و میعانات گازی (معاف از تقسیم سود سهام دولت) و نیز سهم 14.5درصد شرکت دولتی ذی‌ربط وزارت نفت از محل خالص صادرات گاز طبیعی (معاف از تقسیم سود سهام دولت و مالیات با نرخ صفر) و همچنین سهم ۳ درصد موضوع ردیف درآمدی 210109 جدول شماره 5 این قانون اقدام کند. مبالغ مذکور به صورت ماهانه واریز و از ماه یازدهم سال، محاسبه و تسویه میشود. کل سهم ۳ درصد باید به ردیف مذکور واریز شده و 100 درصد آن به استان‌ها در جدول شماره 10 اختصاص یابد.
همچنین وزارت نفت مکلف است هر ماه گزارش مقدار صادرات نفت خام، میعانات گازی و گاز طبیعی و فرآوردههای اصلی و فرعی نفتی و گازی و ارز حاصل و میزان واردات گاز طبیعی و ارز پرداختی بابت آن و همچنین وصولی آن را به سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی (خزانه‌‌داری کل کشور) و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و دیوان محاسبات کشور ارائه کند.
* مجوز مجلس به دولت برای جبران کسری صادرات نفتی از محل صندوق ذخیره ارزی
نمایندگان در ادامه در بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه 1401، با بند «ج» تبصره یک ماده‌واحده این لایحه درباره جبران کسری صادرات نفتی از محل منابع حساب ذخیره ارزی موافقت کردند. بر اساس بخش درآمدی بند «ج» تبصره یک ماده‌واحده لایحه بودجه 1401، چنانچه منابع دولت از محل صادرات نفت، میعانات گازی و خالص صادرات گاز در سال 1401 کمتر از سقف مقرر در بند «ب» این تبصره شود، به دولت اجازه داده میشود با رعایت بند «پ» ماده ۱۷ و جزء 4 بند «ح» ماده ۱۶ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور مصوب 10/۱۱/1395 با اصلاحات و الحاقات بعدی نسبت به تأمین مابه‌التفاوت حاصل از منابع حساب ذخیره ارزی اقدام کند. در صورت تحقق درآمد مازاد بر سقف مقرر در بند «ب» این تبصره، درآمد حاصله بر اساس حکم بند «ب» ماده ۱۷ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور پس از کسر سهم صندوق توسعه ملی و واریز به این صندوق، به حساب ذخیره ارزی واریز میشود.
* سقف منابع درآمدی حاصل از صادرات نفت و گاز در سال آینده تعیین شد
در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه 1401، نمایندگان با بند «ب» تبصره یک ماده واحده این لایحه درباره تعیین سقف منابع درآمدی نفت و گاز در سال آینده موافقت کردند.
بر اساس بخش درآمدی بند «ب» تبصره یک لایحه بودجه 1401؛
١- سقف منابع حاصل از ارزش صادرات نفت مندرج در ردیف 210101، میعانات گازی و خالص صادرات گاز مندرج در ردیف ۲۱۰۱۰۲ و منابع مربوط به ۳ درصد مندرج در ردیف ۲۱۰۱۰۹ جدول شماره ۵ این قانون معادل 4 میلیون و 844 هزار میلیارد ریال تعیین میشود. صادرات فرآوردههای نفتی مشمول این حکم نیست.
۲- در صورت افزایش عواید حاصل از منابع جزء یک این بند نسبت به ردیف‌های مصوب، دولت مکلف است به میزان افزایش منابع، سقف انتشار اوراق مالی اسلامی موضوع بند «ب» تبصره ۵ این قانون را کاهش دهد.
***
امسال سهم صندوق توسعه ملی از فروش نفت به طور کامل پرداخت میشود
سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: بر اساس قوانین بالادستی امسال باید ۴۰ درصد درآمد حاصل از فروش یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت به صندوق توسعه ملی واریز شود و امسال این سهم به طور کامل واریز خواهد شد.
سیدنظام‌الدین موسوی بیان کرد: بر اساس قوانین بالادستی هر سال مبلغی از فروش نفت به صندوق توسعه ملی واریز میشود و امسال این سهم حدود 40 درصد خواهد بود و تا اینجا دولت برای استقراض از منابع صندوق توسعه ملی و کاهش سهم واریزی نتوانسته اجازه‌ای از مقام معظم رهبری دریافت کند، لذا تمام 40 درصد از سهم فروش نفت به صندوق واریز خواهد شد.
موسوی تصریح کرد: مصوبه دیگر مجلس درباره اختصاص سهم مناطق محروم و نفت‌خیز از منبع حاصل از فروش نفت بود که مصوب شده است 16 هزار میلیارد تومان برای سال آینده به استان‌ها و مناطق محروم و نفت‌خیز اختصاص یابد و بر اساس شاخص‌های محرومیت این منابع توزیع خواهد شد.
ارسال به دوستان
امیرعبداللهیان: اگر قرار نیست دستاوردی داشته باشیم چه نیازی به مذاکره مستقیم است
نه به عکس یادگاری
گروه سیاسی: «چشم‌انداز گفتوگو با آمریکا چندان روشن نیست». این جواب وزیر امور خارجه کشورمان به سوال خبرنگاری درباره احتمال مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا بود.
حسین امیرعبداللهیان که در جریان سفر به آلمان برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ روزهای شلوغی را سپری می‌کند، درباره گفتوگو با آمریکا اظهار داشت: آمریکایی‌ها ظرف هفته‌های اخیر به طور متناوب از طریق واسطه‌های مختلف خواسته‌اند با ما مذاکرات مستقیم داشته باشند. ما در پاسخ به واسطه‌ها اعلام کردیم چشم‌انداز چنین گفت‌و‌گویی برای ما چندان روشن نیست و اگر قرار نیست دستاوردی داشته باشیم چه نیازی به مذاکره مستقیم است. وی در ادامه افزود: ولی اگر طرف آمریکایی یک ابتکار عمده مانند برداشتن برخی تحریم‌ها را از خود نشان دهد، آنگاه می‌توان گفت که نیت آمریکایی‌ها واقعی است. رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: ما از آنها می‌شنویم که آقای بایدن حسن نیت دارد. من ماه سپتامبر در نیویورک گفتم که اگر آقای بایدن حسن نیت دارد مبلغ ۱۰ میلیارد دلار از دارایی‌های مسدودشده ما نزد بانک‌های خارجی را آزاد کند. ما از آقای بایدن درخواست وام یا پول آنها را نداریم، بلکه می‌خواهیم دارایی‌های خود ما را به عنوان حسن نیت آزاد کند.
امیرعبداللهیان گفت: مایلم تأکید کنم آنها تنها در قالب کلمات از حسن نیت حرف می‌زنند و این برای گفت‌وگوهای مستقیم کافی نیست. آنها باید حسن نیت خود را به صورت عملی و در عرصه میدانی نشان دهند. وی افزود: آنها می‌توانند برخی تحریم‌ها را بردارند یا برخی دارایی‌های مسدود شده ما نزد بانک‌های خارجی را آزاد کنند، این در حالی است که همزمان با گفت‌وگوهای جدید حتی برخی تحریم‌های جدید نیز علیه اشخاص حقوقی و حقیقی ایران از سوی دولت آقای بایدن اعمال شده و این معنایش این است که دولت آقای بایدن همان مسیر ترامپ را دنبال می‌کند، لذا افکار عمومی می‌گوید که آنها در عمل یکی هستند.
امیرعبداللهیان همچنین در مصاحبه با «کریستین امانپور» مجری شبکه «سی‌ان‌ان» گفت: آن بخشی که به جمهوری اسلامی ایران برمی‌گردد، چرا خوش‌بین هستیم؟ چون دولت آقای دکتر رئیسی اراده جدی دارد برای اینکه به توافق خوب در وین دست پیدا کنیم. وی در این مصاحبه، که بخش کوتاهی از آن را امانپور در صفحه توئیتر خود منتشر کرد، توضیح می‌دهد: دولت آقای رئیسی تاکید دارد و علاقه‌مند است به یک توافق خوب و فوری دست‌یابیم. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه ما برای رسیدن به یک توافق خوب، تلاش‌های زیادی را در ادوار گذشته کرده‌ایم، افزود: در این لحظات حساس و شرایط حساس مذاکرات ما در وین، اگر آمریکا و طرف غربی [واقع‌گرایانه] برخورد نکنند، حتما مسؤول شکست احتمالی مذاکرات خواهند بود. امیرعبداللهیان همچنین تاکید کرد: اما ما با خوش‌بینی، با جدیت برای رسیدن به توافق خوب در وین تلاش می‌کنیم.
* گفت‌وگوها نیازمند اتخاذ تصمیمات سیاسی طرف غربی است
دیدار و گفتوگو با وزرای خارجه اسپانیا، کرواسی و نروژ و نجیب میقاتی، نخست‌وزیر لبنان از دیگر برنامه‌های روز گذشته امیرعبداللهیان در مونیخ بود. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در دیدار «خوسه مانوئل آلبارز» همتای اسپانیایی خود درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین خاطرنشان کرد: گفت‌وگوها در وین به نقطه‌ای رسیده است که نیازمند اتخاذ تصمیمات سیاسی طرف غربی برای رسیدن به توافق هستیم و در این راستا باید ۳ کشور اروپایی بویژه به نقش خود به عنوان اعضای برجام توجه کنند و تلاش کنند حقوق و منافع مشروع ایران رعایت شود. وزیر امور خارجه همچنین در دیدار «آنیکن هویتفلد» همتای نروژی خود ضرورت پیگیری روابط تجاری و اقتصادی ایران و نروژ به موازات و مستقل از مذاکرات وین را یادآور شد و تأکید کرد: می‌توانیم در چند حوزه بویژه صنعت نفت و گاز، کشاورزی، انرژی‌های تجدیدپذیر و شیلات همکاری‌ها را گسترش دهیم. امیرعبداللهیان افزود: خوشبختانه اسناد پایه‌ای و توافقات خوبی از گذشته بین ۲ کشور امضا شده و مبنای درستی برای گسترش همکاری‌ها وجود دارد که نیازمند پیگیری جدی و اجرایی شدن این توافقات است. وی با اشاره به موقعیت راهبردی ایران، مسیرهای ترانزیت جنوب و شمال را ظرفیتی برای تسهیل دسترسی کشورهای اروپایی از جمله نروژ به منطقه آسیای مرکزی و قفقاز توصیف کرد.
ارسال به دوستان
پس از نامه 200 نماینده آمریکایی به بایدن درباره ضرورت تأیید توافق احتمالی از سوی کنگره، 250 نماینده مجلس شورای اسلامی به رئیسی نامه نوشتند
مجلس در مقابل کنگره
تحریم‌ها علیه ملت ایران به بهانه‌های هسته‌ای تروریسم، موشکی و حقوق بشر و نیز تحریم‌های آیسا، کاتسا و U-TURN باید لغو شود
گروه سیاسی: بیش از 250 نماینده مجلس شورای اسلامی تاکید کردند دولت سیزدهم در مذاکرات وین هیچ‌گاه از خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران و منافع ملی کوتاه نیاید و با اقتدار همچون گذشته به مذاکرات ادامه دهد.
به گزارش «وطن‌امروز»، متن نامه نمایندگان مجلس خطاب به رئیس‌جمهور به این شرح است: مذاکرات ایران درباره رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران به نقطه حساسی رسیده است. ما نمایندگان مردم عزیز و سربلند ایران، ضمن تشکر نسبت به دیپلماسی فعال و عزتمندانه حضرتعالی و تیم مذاکرات، ضمن همکاری‌های لازم، توجه شما و مسؤولان مذاکرات را به نکات زیر جلب می‌کنیم:
1- دولت ظالم و تروریست آمریکا و نیز دنباله‌روان ضعیف و ذلیل آمریکا یعنی ۳ کشور اروپایی در طول 8 سال گذشته نشان داده‌اند به هیچ تعهدی پایبند نبوده و از هر وسیله ممکن جهت ضربه وارد کردن به منافع ملت ایران، استفاده و حتی برخلاف تمام قوانین دنیا، دارو را نیز علیه ملت ایران تحریم کرده‌اند. بر این اساس، باید از تجربه سابق درس عبرت بگیریم و با خط قرمز قراردادن منافع ملت ایران، بدون اخذ تضامین لازم، متعهد به هیچ توافقی با بدعهدان نشویم.
٢- دولت تروریست آمریکا و سایر کشورهای عهدشکن غربی باید تضمین دهند از برجام خارج نمی‌شوند.
٣- رژیم آمریکا و سایر کشورهای طرف برجام باید تعهد دهند از مکانیسم ماشه استفاده نخواهند کرد.
۴- رژیم آمریکا و ۳ کشور اروپایی باید به ملت ایران تعهد دهند تحریم‌ها علیه ملت ایران به بهانه‌های واهی هسته‌ای، تروریسم، موشکی و حقوق بشر را لغو می‌کنند؛ از جمله باید تحریم‌های آیسا، کاتسا و U-Turn لغو شود.
۵- در مقام اجرا نیز ابتدا باید آمریکا و سایر اطراف بدعهد برجام به تعهد خود در لغو تحریم‌ها عمل کنند و بعد از راستی‌آزمایی، ایران سراغ انجام تعهدات خود رفته و آن را انجام دهد.
۶- مطابق ماده 7 قانون اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی، دولت جمهوری اسلامی موظف است انجام تعهدات از سوی طرف غربی در لغو تحریم‌ها بویژه تحریم‌های نفتی و بانکی و برگشت پول صادرات ایران به صورت بانکی و بدون هیچ مشکلی را به مجلس گزارش کند و در صورت تایید و تصویب مجلس، می‌تواند نسبت به گام‌های کاهشی در زمینه هسته‌ای اقدام کند.
این بیانیه در آستانه مراحل نهایی مذاکرات و حصول توافق احتمالی در شرایطی صادر شده است که تضمین انتفاع اقتصادی ایران از توافق در صورت احیای برجام یک خواست ملی و همگانی در ایران است. بازگشت آمریکا به برجام با توجه به پیچیدگی‌هایی که دونالد ترامپ با بازگرداندن تحریم‌ها و عوض کردن برچسب‌ها یا اصطلاحا «تگ» تحریم‌ها ایجاد کرده است، می‌تواند زمینه فریبکاری واشنگتن را در توافق احتمالی بیشتر کند؛ از این رو توافق مطلوب برای ایران که هدف آن لغو تحریم‌هاست، در صورتی معنادار و دست‌یافتنی است که تحریم‌هایی که قرار بوده ساختار فشار اقتصادی بر کشورمان را تثبیت کند، به طور عملیاتی لغو شود. در این راستا با توجه به عبرت‌اندوزی تجربه برجام و پس از هشدار رهبر انقلاب در سخنرانی آخر ایشان که ملاحظات رعایت نشده در برجام موجب پدید آمدن مشکلات فعلی شد، تاکید مجلس بر استیفای کامل منافع اقتصادی ایران بر همین مبنا قابل ارزیابی است و اساسا بدون نفع اقتصادی، احیای برجام برای ایران جز افتادن در مسیر تعهدات سنگین یکطرفه معنای دیگری نخواهد داشت؛ چه اینکه گام‌های پیشروی هسته‌ای که عنصر «زمان» را به ضرر آمریکا و تروئیکای اروپا کرد، به واسطه قانون هسته‌ای مجلس- اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران- برداشته شد و از این منظر می‌توان گفت ورود مجلس به مذاکرات در مقطع فعلی پیام معناداری برای طرف غربی است که مجلس به عنوان یک دیده‌بان، مفاد هر توافقی را بررسی خواهد کرد.
با این وصف، مداخله مجلس در روند مذاکرات و توافق احتمالی، یک پشتوانه قوی برای دولت در حفظ دستاوردهای هسته‌ای است که دست تیم مذاکره‌کننده ایرانی در وین را برای کسب منافع ملی بازتر می‌کند، آن هم در روزهایی که واشنگتن تلاش می‌کند در مذاکرات مخالفت و مانع‌تراشی‌های کنگره این کشور را به عنوان یک امتیاز به ایران بفروشد.
اخیرا نزدیک به ۲۰۰ نفر از نمایندگان کنگره آمریکا در نامه‌ای به جو بایدن، رئیسجمهوری این کشور هشدار دادند هر گونه توافق هسته‌ای احتمالی با ایران بدون تایید کنگره به سرنوشت توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ دچار خواهد شد.
در این نامه آمده است که اگر بدون تأیید رسمی کنگره، توافقی را با ایران امضا کنید، این توافق موقت و غیرالزام‌آور خواهد بود و به همان سرنوشت برجام دچار خواهد شد.
گفتنی است مجلس شورای اسلامی در شرایطی در بند 4 بیانیه خود خواستار لغو تحریم‌های آیسا، کاتسا و U-Turn شده است که «وطن‌امروز» پیش از این در تاریخ 19 بهمن طی گزارشی با تشریح آن دسته از تحریم‌های آمریکا که انتفاع اقتصادی ایران را تحت تاثیر قرار خواهند داد، نوشته بود: در کنار لغو تحریم‌های مندرج در برجام، رفع تحریم‌های ذیل کاتسا، پاتریوت، چرخه دلاری (U-Turn) و تحریم‌هایی که ترامپ پس از خروج از برجام برچسب آنها را تغییر داده است، می‌تواند انتفاع اقتصادی کشورمان را در پی داشته باشد.
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|
